“Монголын газар нутаг савхдуулсаар дуусах нь ээ”

Сонин гарчиглах гэж аятайхан үг бий. Өнөөдөр хэвлэгдэн гарч байгаа тэр олон сониныг уншиж барах ч үгүй, шаардлага  ч үгүй, ихэнх тохиолдолд гарчиглахад л хангалттай. Эхнээс дуустал уншмаар сайн нийтлэл цөөн, байсан ч часхийсэн гарчигтай байж нүдэнд тусдаг билээ. Сүүлийн хэдэн өдрийн сонинуудаас анзаарсан ганц нэг гарчгийг толилуулья.

Замын-Үүдийн болон Алтанбулагийн чөлөөт бүсийн ажил бүтэл муутай, нэг нэг том хашааг олон жил барьж байгаа тухай албаны тайлангаас хуулсан бололтой нуршуу нийтлэлийн гарчиг нь харин энгийн бөгөөд ойлгомжтой: “Худалдааны чөлөөт бүс хашаатайгаа ноцолдсоор” (“Ардчилал”.2008.05.15). 

Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр суманд хятадын савхны үйлдвэр олон жил ажиллаж залуу сайхан хус модоор туйлж байгааг зурагтаар харсан монгол хүн бүр ийм тохиолдолд боддог тэр юмаа бодсон байх. Харин “Нийгмийн толь” сонины сэтгүүлч бодсоноо шууд хэлж сурвалжлагаа “Монголыг савхдах “шаахайтны нүүдэл айсуй” (2008.05.17-ны дугаар) гэсэн бол дараачийн сонин энэ санааг бүрмөсөн гүйцээж “Монголын газар нутаг савхдуулсаар дуусах нь ээ” (“Ардын эрх”. 2008.05.19) гэжээ. 

“Нийгмийн толь” сонины удирдах зөвлөлийн гишүүд хэн хэн бэ?

Өдөр тутмын “Нийгмийн толь” сонин өнөөдрийн дугаарын тэргүүн нүүрэндээ дараах мэдэгдлийг нийтэлжээ.
Түүнийг сийрүүлье. 
“Жигүүр гранд” гэх нэр хаягтай, өөрсдийгөө Монголын тэргүүн баячууд гэж хөөрцөглөсөн нөхдийн талаар манай сонины уншигчаас баримт бүхий нийтлэлийн бичиж ирүүлсэн билээ. Тэрбээр захидалдаа баримт, нотолгоонд эргэлзэх хэрэггүйг онцлон тэмдэглэсэн байгаа. Хэдийгээр уншигч маань өөрийн нэр хаягаа нууцлахыг хүсээгүй ч бид аливаа болзошгүй зүйлээс сэргийлэхийн үүднээс зохиогчийн нэрийг өөрчлөн нийтлэхээр шийдвэрлэсэн юм. Өдгөө энэ нь ч зөв алхам болж. Эрэн сурвалжлах сэтгүүлзүйг чиглэлээ болгон ажилладаг манай “Нийгмийн толь” сонин нь “Жигүүр гранд” гэх компанид хамтарч ажиллах, рекламны гэрээ байгуулах зэрэг ямар ч хүсэлт, албан тоот тоож илгээгээгүй болно. Гэтэл өдгөө тэд хаанаас ч юм бэ олсон орлогоороо сонин бүхний төлбөртэй зай талбайг худалдан авч гүтгэлгийн чанартай мэдэгдэл хэвлүүлсээр байна. Үүний зэрэгцээ манай сонины удирдах зөвлөлийн гишүүд рүү дугаар нууцалсан утаснаас ээлж дараалан заналхийлж, улмаар сонины чинь эрхийг хаалгана хэмээн чихний хэнгэрэг хагартал орилолдох болов. Сонины редакци руу ийнхүү өдөр үл өнжин дайрч давшилж буй тэдний өмнө нийтлэлийг бичиж ирүүлсэн уншигчийнхаа нэрийг ил гаргасан бол хувь иргэн рүү юу ч “нүүлгэж” мэдэхээр байгаа нь энэ биш үү. Уншигчийнхаа захидлыг нийтэлсний улмаас тэд манайхыг шүүхэд өгнө хэмээн гүйж ирсэн. Бид тэгээ л гэсэн. Уншигчийн ирүүлсэн баримтыг бид шүүхийн өмнө л дэлгэхээс хэн нэг хэн нэг тэргүүн барилгачны өмнө сарвайх шаардлага үгүй гэж үзэж байна. Гэтэл тэд шүүхэд хандахын өмнө “Нийгмийн толь” сониноос хамтран ажиллахыг шаардсан, улмаар шантаажилсан гэхчлэн төлбөрт гүтгэлгүүдийг нэр бүхий хэвлэлүүдэд нийтлүүлжээ. Манай сонины хувьд “Жигүүр гранд” нэртэй ямар ч компанид хамтарч ажиллах санал тоож хүргүүлээгүй бөгөөд тэдний хэлж заншсан шантааж гэдэг үгийг ч тэдний төлбөрт нийтлэлүүдээс анх харж байна. Иймд эл гүтгэлгийг санаатайгаар, төлбөр төлөн нийтлүүлж, сонины нэр хүндэд ноцтойгоор халдаж, улмаар зарим нэг ажилтныг заналхийлж буй “Жигүүр гранд” компанийг бид шүүхэд өгөх болсоноо албан ёсоор мэдэгдэж байна”
Энд дурдагдсан “Жигүүр Гранд групп” компанийн мэдэгдэл өчигдрийн “Өдрийн сонин”, “Зууны мэдээ” сонинуудын бас тэргүүн нүүрэнд нийтлэгдсэн бөгөөд “Нийгмийн толь” сонины 2008 оны 3-р сарын 31-ны дугаарт гарсан “Жигүүр грандын Баттөрийн шунахай сэтгэл иргэдийг хохироож байна” нийтлэлийг эсэргүүцсэн агуулгатай юм. Гэхдээ няцаасан биш. Харин би “Нийгмийн толь” сонины мэдэгдлээс  “манай сонины удирдах зөвлөлийн гишүүд рүү дугаар нууцалсан утаснаас” гэж бичсэн өгүүлэл сонирхол татаж байна. Өөрөөр хэлбэл, “Жигүүр гранд”-ийнхан тус сонины эздийг мэддэг болж таарлаа. Гэхдээ яагаад зарлахгүй байгаа нь сонин юм.

Галт тэрэг замаасаа гараад машин мөргөөд …

“Нийгмийн толь” сонины өнөөдрийн дугаарын нэг гарчиг шууд нүдэнд туслаа: “Галт тэрэг замаасаа гараад машин мөргөөд байна, яах вэ?”.
Цаашаа бүр зугаатай: “Зарим хэвлэлээр “Галт тэрэг машин мөргөв” гэсэн гарчигтай мэдээ, нийтлэл гарах болоод удаж байна. Зүгээр зогсож байгаа машиныг галт тэрэг замаас гаран хөөж очоод мөргөж байгаа юм шиг ойлгогдож байгаа биз. Энэ нь төмөр замыг олон салаа замтай болж, дураараа сүлжин давхих сайхан ирээдүй хүлээж байна гэж зөгнөж буй хэрэг үү. Эсвэл замын хөдөлгөөний дүрмэнд “Галт тэрэг нь ойртон ирж буй автомашин, ердийн хөсөг, явган зорчигчид зам тавьж өгөх үүрэгтэй. Хайс, хашаа арайхийн давж буй согтуу хүн болон тэвш дүүрэн ачаа ачсан тээврийн хэрэгсэлд онцгойлон зам тавьж өгөх” гэсэн заалт оруулчихсан юм уу. Хохирогчдын хэлж буйгаар тийм л юм шиг байна. Саяхан Багахангай орчимд төмөр замын гармаас портер машин гарч байгаад галт тэргэнд мөргүүлэв. Гэтэл галт тэрэг “портер” машин мөргөлөө хэмээн шуугиж байна. Яахаараа галт тэрэг амь амьдралаа залгуулах гэж яваа жолоочийн портерийг мөргөдөг байна аа. Мөн нүүрс ачаад яарч явсан ядарсан нөхрийг машиныг галт тэрэг “хуссан” сурагтай….Уг нь портерийн жолооч биш галт тэрэгний машинист тээврийн хэрэгс¬лийг алсаас харж, хүндэтгэл үзүүлэн зогсох ёстой байж л дээ” гэхчлэн бичжээ. Сайн даапаалсан байгаа биз.

Хэд хоногийн өмнө манайхан нисэх талбайнхаа цасыг цэвэрлэж амжаагүйгээс болж “Эйр Чайна”-гийн онгоцыг буулгаж чадалгүй хүлээлгэсэн тухай өгүүллээ тус сонин “Хятадын онгоцыг нэг цаг зугаалахыг хүсчээ” гэж гарчигласан билээ. Цаадуул нь ямар ойд зугаалж яваа биш уурлаад шууд буцаад нисэлгүй яахав.

Энэ мэтээр “Нийгмийн толь”  заримдаа дажгүй сайн гарчиг өгдөг болж. Өнөөдрийн дугаарын өөр нэг гарчиг: “Улаанбаатар Улаанчулуут шиг боллоо”. Улаанчулуут гэж юу болохыг мэддэг хүн сэрдхиймээр…